T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
BÜYÜK MÜKELLEFLER VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü
Sayı : 64597866-125[8-2016]-17408 tarih : 30.09.2016
Konu : Promosyon olarak verilen gram altın ve akaryakıt çeki bedellerinin gider olarak indirim konusu yapılıp yapılmayacağı ile belge düzeni.
İlgide kayıtlı özelge talep formunda;
– Şirketinizce, satışların artırılması amacıyla bayi ve alt bayilerinizden oluşan müşterilerinize bir kampanya yapılmasının planlandığı,
– Müşterilerinizin Şirketinizden yapacakları alış tutarlarına göre kazanabilecekleri hediyelerin müşterinin tercihine bırakılacağı,
– Söz konusu kampanya kapsamında, alış tutarlarına göre müşterilerinizin tercihleri doğrultusunda şirketinizle anlaşması bulunan firmalar tarafından alıcılara gram altın veya akaryakıt hediye çeklerinin bedelsiz olarak verileceği
belirtilmiş olup, altın ve akaryakıt çeki temin edilen firmaların şirketiniz adına fatura ettiği bedellerin kurumlar vergisi matrahının tespitinde pazarlama gideri olarak dikkate alınıp alınamayacağı ile verilecek promosyonlara (hediyelere) ilişkin bedelsiz ve KDV’siz fatura düzenlenmesinin mümkün olup olmadığı konusunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:
Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinde; kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içerisinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı, safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
Gelir Vergisi Kanununun 37 nci maddesinde, her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançların ticari kazanç olduğu belirtilmiş, 38 inci maddesinin birinci fıkrasında da;
“Bilanço esasına göre ticari kazanç, teşebbüsdeki öz sermayenin hesap dönemi sonunda ve başındaki değerleri arasındaki müsbet farktır. Bu dönem zarfında sahip veya sahiplerce:
- İşletmeye ilave olunan değerler bu farktan indirilir;
- İşletmeden çekilen değerler ise bu farka ilave olunur.
Ticari kazancın bu suretle tespit edilmesi sırasında Vergi Usul Kanununun değerlemeye ait hükümleri ile bu kanunun 40 ve 41’inci maddeleri hükümlerine uyulur.” hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanunun 40 ıncı maddesinde, safi kazancın tespit edilmesi sırasında indirilebilecek giderler sayılmış olup, maddenin birinci fıkrasının (1) numaralı bendiyle ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin safi kazancın tespitinde indirim konusu yapılacağı hükme bağlanmıştır. Yapılan giderlerin bu hüküm uyarınca indirim konusu yapılabilmesi için, giderlerle kazancın elde edilmesi ve idamesi arasında doğrudan ve açık bir illiyet bağının bulunması zorunludur. Bu mahiyette olmayan giderlerin ticari kazancın tespitinde indirim konusu yapılabilmesi mümkün değildir.
Buna göre, müşterilere alış tutarlarına bağlı olarak hediye/promosyon şeklinde verilen gram altın veya akaryakıt tutarlarının, işin mahiyeti ve genişliği ile uygun olması şartıyla kurum kazancınızın tespitinde gider olarak indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.
Diğer taraftan, promosyon kampanyanız kapsamında kendilerine verilen gram altın veya akaryakıt hediye çekleri bedellerinin ise, bayi ve alt bayileriniz tarafından ticari kazancın/kurum kazancının tespitinde gelir olarak dikkate alınması gerektiği tabiidir.
KDV KANUNU YÖNÜNDEN:
KDV Kanununun;
– 1/1 inci maddesinde, Türkiye’de yapılan ticari, sınai, zırai ve serbest meslek faaliyeti
kapsamındaki teslim ve hizmetlerin KDV’ye tabi olduğu,
– 2/1 inci maddesinde, teslimin bir mal üzerinde tasarruf hakkının malik veya onu adına hareket edenlerce, alıcı veya onun adına hareket edenlere devredilmesi olduğu,
– 3 üncü maddesinde, vergiye tabi malların her ne suretle olursa olsun, vergiye tabi işlemler dışındaki amaçlarla işletmeden çekilmesinin teslim sayılacağı,
– 29/1-a maddesinde, mükelleflerin yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan KDV’den, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen KDV’yi indirim konusu yapabilecekleri,
– 29/4 üncü maddesinde, Maliye Bakanlığının vergi indirimi uygulamasında doğabilecek aksaklıkları, vergi mükerrerliğine ve vergi muafiyetine meydan vermeyecek şekilde, bu Kanunun ana ilkelerine uygun olarak gidermeye ve indirimle ilgili usul ve esasları düzenlemeye yetkili olduğu
hükme bağlanmıştır.
Ticareti yapılan bir malın yanında verilen promosyon ürünlerinin KDV karşısındaki durumuyla ilgili olarak yayımlanan mülga 50 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (A) bölümü ile 01/05/2014 tarihinde yürürlüğe giren KDV Genel Uygulama Tebliğinin (I/B-10.1) bölümünde; Kanunun 29/4 üncü maddesindeki yetki çerçevesinde, promosyon ürünü olarak verilen malın (aynı işletmede imal veya inşa edilenler dahil) tabi olduğu KDV oranının;
– Satışı yapılan mala ait KDV oranına eşit veya daha düşük oranda olması halinde promosyon ürünü için yüklenilen KDV’nin tamamının indirim konusu yapılması,
– Satışı yapılan malın tabi olduğu KDV oranından yüksek olması halinde ise promosyon ürünü için yüklenilen KDV den, satışı yapılan malın tabi olduğu orana isabet eden kısmın indirim konusu yapılması, kalan kısmın gelir veya kurumlar vergisi açısından gider veya maliyet olarak dikkate alınması
uygun görülmüştür.
Buna göre, Şirketiniz tarafından düzenlenecek kampanya kapsamında herhangi bir bedel alınmaksızın müşterilerinizin tercihine göre promosyon olarak verilecek gram altın veya akaryakıt çekleri için KDV hesaplanmasına gerek bulunmamakta ve promosyon ürünleri için yüklenilen KDV’nin yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.
VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN:
213 sayılı Vergi Usul Kanununun “Faturanın tarifi” başlıklı 229 uncu maddesinde, fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesika olarak tanımlanmış; 231/5 inci maddesinde ise, faturanın mal teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenleneceği, bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturaların hiç düzenlenmemiş sayılacağı hükme bağlanmıştır.
Buna göre, şirketiniz tarafından kampanya kapsamında herhangi bir bedel alınmaksızın müşterilerinizin tercihine göre promosyon olarak verilecek gram altın veya akaryakıt çekleri için fatura düzenlenmesine gerek bulunmamaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.